Güney Koreli Kuryeler ve Kamyon Şoförleri Sokakta: “Adil Ücret ve İnsanca Çalışma İçin Direnişteyiz!”
Baemin ve Coupang Eats platformlarına karşı başkent Seul’de düzenlenen büyük yürüyüşte, 600’e yakın motosikletli kurye ve kamyon şoförü adalet talebiyle birleşti. Güney Koreli taşımacılık işçileri, seçim öncesi hükümete ve çok uluslu şirketlere karşı güçlü bir mesaj verdi.
Kuryeler ve Kamyoncular Ortak Yürüyüşte: 600 Kişilik Konvoyla Seul’de Protesto
29 Nisan 2025’te, Kore Kamu Hizmetleri ve Taşımacılık İşçileri Sendikası’na (KPTU) bağlı Kurye Birimi (Riders Union) ve Kamyoncular Birimi (TruckSol) öncülüğünde yüzlerce taşımacılık işçisi Seul’de bir araya geldi. Seul şehir merkezinde başlayan protesto, Coupang Eats ve Baedal Minjok (Baemin) şirketlerinin genel merkezlerinin önünde yapılan kitlesel açıklamalarla devam etti. Yaklaşık 200 motosikletli kurye ve onlarca kamyonetin oluşturduğu konvoy, kuryelere dayatılan düşük ücret ve güvencesizliğe dikkat çekti.
Protestonun Odağında: Düşürülen Ücretler, Taşeronlaşma ve Kâr Transferleri
Kuryelerin öfkesinin merkezinde, Güney Kore’nin en büyük yemek sipariş platformu olan Baemin’in teslimat başı baz ücretleri 3.000 won’dan 2.500 won’a düşürmesi yer alıyor. Bu düşüş, bağımsız çalışan statüsündeki kuryeleri günde daha fazla paket taşıyarak gelirlerini dengelemeye zorluyor.
Üstelik Baemin bu dönemde yalnızca ücret kesintileri yapmakla kalmadı, operasyonlarının büyük kısmını “Baemin Plus” adıyla taşeron firmalara devretti. Bu sistemde siparişlerin öncelikle taşeron firmalara bağlı kuryelere yönlendirilmesi, serbest çalışan kuryelerin gelir kaybı yaşamasına ve platform içinde ayrımcılığa uğramasına yol açtı.
Ayrıca, Baemin’in restoran işletmelerinden ek olarak aldığı %10’luk “ambalaj kesintisi” de sektörde hem kuryeleri hem de esnafı zora sokan diğer bir uygulama olarak dikkat çekiyor.
Seçim Öncesi Hükümete Mesaj: Güvenli Ücretler Sistemi
Yeniden Getirilsin!
KPTU temsilcileri, yaklaşan 3 Haziran 2025 Ulusal Seçimleri öncesinde hükümete açık bir çağrı yaptı:
2018–2022 yılları arasında kamyon şoförleri için uygulanan “Güvenli Ücretler Sistemi” geri getirilmeli ve gig ekonomisindeki tüm yol taşımacılığı işçilerini kapsayacak şekilde genişletilmeli.
Bu sistem, kamyoncuların yasal olarak minimum ücret garantisine sahip olmasını ve şirketlerin tedarik zincirinde adil ücret politikası uygulamasını zorunlu kılıyordu. Ancak sistem 2022 yılında sonlandırıldı ve kamyon şoförleri ile diğer yol çalışanları, yeniden piyasaya karşı savunmasız hale geldi.
ILO’ya Küresel Çağrı: Platform İşçilerine Uluslararası Sözleşme
Yürüyüş öncesi gerçekleştirilen sembolik fotoğraf eyleminde, işçiler Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) çağrıda bulundu:
“Tüm platform işçileri için bağlayıcı bir uluslararası sözleşme istiyoruz! Güney Kore hükümeti bu sözleşmeyi desteklemelidir.”
Haziran 2025’te düzenlenecek olan Uluslararası Çalışma Konferansı’nda, platform ekonomisinde çalışanlara yönelik “insana yakışır iş” standartları ilk kez küresel ölçekte masaya yatırılacak. KPTU ve ITF (Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu) bu sözleşmenin, gig çalışanlarının istihdam ilişkisinin belirlenmesinde “fiili durumu esas alan” bir çerçeve oluşturmasını ve adil ücret, örgütlenme hakkı gibi temel hakları garanti altına almasını talep ediyor.
KPTU’dan Açıklama: “Baemin Can Güvenliğimizi Tehlikeye Atıyor”
KPTU Riders Union Başkanı Gu Gyohyeon, şu ifadeleri kullandı:
“Baemin, son iki yılda ana şirketi Delivery Hero’ya yaklaşık 1 trilyon won aktardı. Aynı sürede, kuryelerin ücretleri düşürüldü ve tehlikeli bir rekabet ortamı yaratıldı. Bu şirket, Güney Kore’de en fazla iş kazasına neden olan platform haline geldi.”
KPTU Kamyoncular Birimi Başkanı Kim Dongguk ise şunları söyledi:
“Yeni hükümetten temel beklentimiz, Güvenli Ücretler Sisteminin yeniden yürürlüğe konulması ve tüm dijital platform çalışanlarını kapsamasıdır.”
ITF: “Bu Sadece Kore’nin Değil, Tüm Dünyanın Mücadelesi”
ITF Genel Sekreteri Stephen Cotton ise Kore’deki bu direnişi küresel bir mücadele olarak değerlendirdi:
“Güney Koreli kamyoncular ve kuryeler, sömürüye karşı ayağa kalkarak dayanışmanın evrensel bir örneğini sergiliyor. Platform ekonomisinde çalışan tüm işçiler, hak ettikleri güvenceleri alana dek bu mücadele devam edecek. ILO’nun bu çağrıya kulak vermesi gerekiyor.”
Son Söz: Kuryelerin Çağrısı Tüm Dünyaya
Seul’deki bu yürüyüş, sadece bir yerel protesto değil; küresel gig ekonomisinin karanlık yönlerini açığa çıkaran sembolik bir eylem olarak hafızalara kazındı. Kuryeler ve kamyon şoförleri, platform şirketlerinin kârı merkeze alan politikalarının karşısında hayatlarını, emeklerini ve dayanışmayı öne çıkararak mücadele ediyor.
