TBMM’de Moto Kurye Araştırma Önergesi Görüşüldü ve REDDEDİLDİ!

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda, moto kurye çalışanlarının yaşadığı iş kazaları, güvencesizlik ve çalışma koşullarının araştırılması amacıyla verilen önerge görüşüldü. Önerge, CHP Grubu adına Ankara Milletvekili Deniz Demir tarafından savunulurken, Yeni Yol Partisi, İYİ Parti, HEDEP ve AK Parti temsilcileri de görüşlerini açıkladı. Tüm partiler sorunların büyüklüğüne işaret ederken, çözüm yolları konusunda farklı yaklaşımlar dikkat çekti. Fakat önerge Ak Parti ve MHP oylarıyla reddedildi.

CHP: “Her 5 Günde Bir Moto Kurye Hayatını Kaybediyor”

CHP Ankara Milletvekili Deniz Demir, konuşmasına genç bir moto kuryenin yaşadığı liyakat kaybı ve işsizlik hikâyesiyle başladı. Moto kuryelerin büyük bölümünün genç, üniversite mezunu veya ailesine destek olmak zorunda kalan emekçiler olduğunu hatırlatan Demir, “Her gün yağmurda, karda sipariş yetiştirmeye çalışan bu insanlar Türkiye’nin en görünür ama en güvencesiz çalışan kesimlerinden biri” dedi. Demir, son bir yılda 69 moto kurye iş cinayetinde hayatını kaybettiğini hatırlatarak, “Birkaç dakikalık teslimat gecikmesinin bedeli can olmamalı” ifadelerini kullandı.

CHP, zorunlu sigorta sistemi, yasal çalışma saatleri, kurye dinlenme alanları ve koruyucu ekipman desteğinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini vurguladı. Demir, şirketlerin “bağımsız çalışan” adı altında sorumluluktan kaçtığını, tüm masrafın ve riskin kurye üzerinde olduğunu belirterek, “Kazanan kim?” diye sordu. CHP, önergenin kabul edilmesinin milyonlarca emekçinin yaşam hakkı için zorunlu olduğunu ifade etti.

Yeni Yol Partisi (YYP): “Bir Paket Bir Can ile Kıyaslanamaz”

YYP İstanbul Milletvekili Mustafa Kaya, Türkiye’de motosiklet sayısının 6,2 milyonun üzerinde olduğunu ve bunun ülke ekonomisindeki rolü açıkça gösterdiğini belirtti. Kaya, moto kuryelerin sıkça ölümcül kazalar yaşadığını vurgulayarak, “Bir paket bir can ile kıyaslanamaz” dedi. İş güvenliği, uzun çalışma saatleri, yetersiz ekipman ve teslimat baskısı nedeniyle kazaların arttığını söyleyen Kaya, “Teslimat algoritmaları hız odaklı değil, sağlık odaklı olmalıdır” çağrısında bulundu.

YYP, kuryelerin sigortasız çalıştırılmasına dikkat çekerek iş kazası ve meslek hastalığı sigortasının zorunlu hale getirilmesini istedi. Ayrıca örgütlenme önündeki engellerin kaldırılması, kurye temsilcilerinin karar mekanizmalarına dahil edilmesi ve özel bir Kurye Çalışma Yasası çıkarılması gerektiğini söyledi. Kaya, “Bir hayat kaybedildiğinde hepimiz kaybediyoruz” diyerek önergeyi desteklediklerini açıkladı.

İYİ Parti: “Hız Baskısı ve Eğitim Eksikliği Kaza Riskini Artırıyor”

İYİ Parti Ankara Milletvekili Yüksel Arstan, daha önce verdiği önergelerin yanıtsız kaldığını ancak bu konunun yeniden Meclis gündemine gelmesini olumlu bulduklarını söyledi. Arstan, tüketim alışkanlıklarının değişmesiyle moto kuryeliğin kritik bir meslek haline geldiğini belirtti. Kuryelerin korumasız araçlarla zorlu hava koşullarında hizmet verdiğini, teslimat süresi baskısı ve dinlenme eksikliğinin kazaları tetiklediğini ifade etti.

Parti, mesleki ekipman standartlarının geliştirilmesi, özel trafik eğitimlerinin zorunlu hale getirilmesi ve kayıt dışı kurye çalıştırmanın önlenmesi gerektiğini vurguladı. Moto kuryeler için taksi durakları benzeri dinlenme alanları oluşturulması, trafikte farkındalık kampanyaları ve kamu spotları hazırlanması önerildi. İYİ Parti ayrıca esnaf kurye–sigortalı kurye ayrımındaki adaletsizliklere dikkat çekerek, yasal düzenleme talep etti.

DEM Parti: “Moto Kuryeler Dijital Çağın Görünmez İşçileridir”

Dem Parti  Bingöl Milletvekili Ömer Faruk Hülakı, moto kuryelerin emeğinin görünmezleştiğini ve güvencesizliğin dijital çağın en sert yüzlerinden biri olduğunu söyledi. Hülakı, kuryelerin yapay zekâ destekli sistemlerle puanlandığını, düşük puan alanların gelir kaybı yaşadığını, bir gecede tek tıklamayla işsiz kalabildiklerini vurguladı. “Bir sipariş geciktiğinde verilen düşük puan bir emekçinin rızkını kesiyor” ifadeleriyle sistemin acımasızlığına dikkat çekti.

Dem Parti, moto kuryelerin çalışma saatlerinin belirsiz olduğunu, dinlenme hakkının yok sayıldığını ve sigorta eksikliğinin yaygın olduğunu belirtti. Hülakı, dinlenme hakkı, koruyucu ekipman, örgütlenme özgürlüğü ve sosyal güvence gibi hakların bir lütuf değil, temel hak olduğunu söyledi. “Kurye motorları durduğunda bu şehirler durur ama emeğin sahibi hâlâ söz hakkından yoksun” diyerek önergenin kabul edilmesi gerektiğini ifade etti.

AK Parti: “Moto Kurye Alanında En Kapsamlı Düzenlemeleri Biz Yaptık”

AK Parti Kütahya Milletvekili Mehmet Demiralt, CHP’nin eleştirilerine yanıt verirken hükümetin son yıllarda moto kuryelere yönelik önemli adımlar attığını söyledi. 15 Mayıs 2025’te yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği değişikliğiyle moto kurye işletmeciliğinin ilk kez resmen tanımlandığını, P1 yetki belgesi zorunluluğu getirildiğini ve belgelendirme süreçlerinin düzenlendiğini hatırlattı. Demiralt, yetki belgesi ücretlerinde yüzde 95 indirim yapıldığını da vurguladı.

AK Parti’ye göre en kritik düzenlemeler arasında taşıma süresi taahhüdünün yasaklanması, belirli suçlardan hüküm giymiş kişilerin kurye olarak çalışamaması, koruyucu ekipman zorunluluğu, güvenli sürüş sertifikası uygulaması ve Emniyet tarafından artırılan trafik denetimleri yer alıyor. Demiralt, “Biz popülist söylem değil icraat üretiyoruz. Moto kuryelerin sosyal güvenlik ve iş güvenliği alanları genişletilmiştir” diyerek önergenin reddini savundu.

Önerge Reddedildi

Partilerin değerlendirmelerinin ardından yapılan oylamada, CHP’nin moto kurye sorunlarının araştırılmasına yönelik önergesi Ak Parti ve MHP oylarıyla reddedildi.
Buna rağmen, Genel Kurul’da yapılan tartışmalar tüm siyasi partilerin moto kuryelerin yaşadığı güvencesizlik, iş kazaları ve sosyal haklar konusundaki sorunların ciddiyetini kabul ettiğini gösterdi.