Yaşamak İçin Ölenler; Moto Kurye İşçileri
7 Eylül 2023 gecesi İzmir Karşıyaka’da bir otomobilin çarpması sonucu hayatını kaybeden 21 yaşındaki Yemek Sepeti kuryesi Şafak Görkem Yeniay’ın ardından 8 Eylül’de Karşıyaka Çarşı önünde Yemek Sepeti kuryeleri bir açıklama gerçekleştirmişti. O açıklamada “Ölüyoruz Duyun Bizi” diye bir açıklama yapan Yemek Sepeti kuryesi Sinan Canpolat’ın konuşması sosyal medyada tartışılmıştı. Birçok kurye Canpolat’ın “biz her gün can çekişe çekişe kazalarda ölüyoruz” diye başlayan konuşmanın kendi duygularını da ifade ettiğine dair yorumlar yapmıştı. Şafak Görkem Yeniay’ın ölümünden bugüne 8 moto kurye daha “kaza süsü verilmiş cinayetler”de hayatlarını kaybetti. İzmir’de Moto Kurye İşçileri Derneği kurmak için girişimlere başladıklarını duyuran Sinan Canpolat kurye ölümlerine dair bir açıklama yayınladı. “Yaşamak İçin Ölenler Moto Kurye İşçileri” başlıklı açıklamanın tam metnini güncel öneminden dolayı yayınlıyoruz.
“Ülkede günümüz şartlarında yaşanan zamlar biz kuryeleri de derinden etkiliyor. Çıkarılan esnaf kurye modeli adeta biz kuryelerin sırtında bir kambur gibi; alınan vergiler, zamlar ve ağır çalışma koşulları her geçen gün belimizi daha da fazla büküyor. Nasıl ki pandeminin yükü biz moto kurye işçilerinin sırtına yüklendiyse şimdi yaratılan ekonomik krizin bedeli de bizlere ödeltilmeye çalışılıyor.
Yemek geciksin kuryerler ölmesin!
Son 1 ayda İstanbul, İzmir, Kocaeli, Konya, Isparta, Antalya, Iğdır, Van illerimizde 8 moto kurye arkadaşlarımız hayatını kaybetti !
Ülke gündeminde yeteri kadar yer edinemeyen arkadaşlarımız için üzgünüz ama daha çok öfkeliyiz. Kaybettiğimiz arkadaşlarımızın daha yirmili yaşların başında olması da içimizde ayrı bir hüzün bırakıyor. Sadece geçtiğimiz 9 ayda 45 arkadaşımızı kaybettik. Buna rağmen moto kuryeler tehlikeli iş kolu statüsünde bulunmuyor.
Taleplerimizi sürekli dile getirmemize rağmen sesimizi duymamak için inatla başlarını çevirenler bugün kaybettiğimiz kurye arkadaşlarımızın katilidir. Bizler biliyoruz ki arkadaşlarımızı aramızdan alan patronların düzenidir. Yıllardır moto kuryelerin yüksek riskli meslek grubuna alınması için verdiğimiz mücadele, geldiğimiz noktada hayati bir talep haline gelmiş durumda. Peki patronlar ve iktidar neden mi bu taleplerimize kulak tıkıyor? Çünkü halkın ve moto kuryelerin asgari ücretlerinden kesilen vergileri moto kuryelere emekli maaşı olarak vermek yerine büyük sermaye gruplarının vergilerini silmek için kullanmayı tercih ediyorlar.
Bugüne dek gerçekçi olmayan teslimat süreleri sebebiyle yüzlerce arkadaşımızı onlara göre trafik kazası sebebiyle ama bize göre iş cinayetlerinde kaybettik. Yüzlerce arkadaşımızda ise kalıcı sağlık sorunları oluştu. Bunlar yetmezmiş gibi kazalarda hasar alan motorların masrafları da işçilerin sırtına yükleniyor. Oysa bu kazaların sebebi motokuryeler değil; “hızlı gelsin “ diye düşülen sipariş notlarıdır, kayıt dışı ve hatta insanlık dışı koşullarda kurye çalıştıran partonlardır, bu patronları işletmeleri denetlemeyen ve görmezden gelen iktidarlardır. Bizler ölmek değil, yaşamak istiyoruz.
İnsanca yaşamak, insanca çalışma koşulları istiyoruz!
Çıkarılan esnaf kurye modelinden fayda sağlayan yemeksepeti, trendyol, getir, vigo, paket taxi gibi firmaların biz motokuryelerin sırtından kazanç sağlaması bizim ise 15 – 16 saat çalışıp insani yaşamdan mahrum kalmamız kabul edebileceğimiz bir durum değil. Uzun çalışma saatlerine rağmen esnaf olarak gösterilerek sırtımıza yüklenen vergilerle yaşayamıyoruz.
Sipariş götürdüğümüz sitelere girmek yasak,
Asansör kullanmak yasak,
Siparişini götürdüğümüz firmaların (yemeksepeti,trendyol vb.) tuvaletini kullanmak yasak,
Nefes almak için durmamız dahi yasak,
Ama
Siparişin parasını vermek istemeyen müşteriler tarafından öldüresiye dövülmek serbest,
Sipariş almak için gittiğimiz AVM’lerin önünde bekletilerek ikinci insan muamelesi görmemiz serbest,
Trafik magandaları tarafından öldürülmek serbest!
Haklarımızı da hayatlarımızı da istiyoruz
Sosyal güvenceden uzak, ağır çalısma koşullarında ekmek kavgasında olan motokuryeler olarak belimizi her gün büken zamlarla ve kölece çalışma koşullarıyla mücadele etmeye çalışıyoruz.
Bizim taleplerimiz insanca çalışma koşullarına sahip olmak; güvenceli çalışma koşulları, esnaf kuryeler olarak işçi statüsünde sayılmak, uzun çalışma saatlerinin kısaltılması, insanca yaşamaya yetecek ücretler gibi çalışan haklarına sahip olmak. Lütuf değil, haklarımızı istiyoruz.
Bizler taleplerimizi her alanda dile getirmeye devam edeceğiz. Kurtuluşumuzun örgütlenmek olduğunu biliyoruz. Bizler her gün ölürken ceplerini dolduranlara karşı ancak birleşirsek kazanabiliriz. Yapabiliriz, kendimize ve birbirimize inanalım. Tıpkı ülkenin dört bir yanında direnen ve kazanan diğer işçi kardeşlerimiz gibi.
Bütün moto kuryeler birleşmeli sesini yükseltmeli bizler ölmek değil insanca yaşam istiyoruz!”