Kurye Faaliyetlerinde Yeni Dönem Başladı: Belge Zorunluluğu, Ekipman Şartı, Makul Süre…

Yıllardır beklenen düzenleme yürürlüğe girdi. Kurye mesleği ilk kez yasal bir çerçeveye kavuştu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle hem bireysel kuryeleri hem de kurye şirketlerini ilgilendiren birçok yeni kuralı devreye aldı. Resmî Gazete’de yayımlanan düzenleme, uzun süredir Kurye Hakları Derneği başta olmak üzere birçok kurye örgütlenmesinin ve kurye camiasının talep ettiği yasal tanımlama ve denetim ihtiyacına yönelik düzenlemeler içermekte.

Yıllardır sosyal güvenceden yoksun, denetimsiz ve yüksek risk altında çalışan yüz binlerce kurye açısından bu gelişme, dikkatle izlenmesi gereken bir dönemin başlangıcı. Öte yandan düzenleme, yükün kimin omuzlarında kalacağı sorusunu da beraberinde getiriyor.

Yetki Belgesi Zorunluluğu ve İndirimler

Yeni düzenlemeye göre, bireysel ya da şirket bünyesinde çalışan motokuryeler için “P1* Yetki Belgesi” zorunlu hale getirildi. Üç taşıta kadar faaliyette bulunan kuryeler bu belgeyi almakla yükümlü olacak.

– İlk altı ayda başvuru yapanlar %95, sonraki dönemde %85 indirimle belge alabilecek.
– Başvurular e-Devlet üzerinden yapılabilecek ve %5’e kadar ek indirim uygulanabilecek.

Uraloğlu: “Kurye taşımacılığı yapan bireylerin faaliyetlerini kayıt altına alıyoruz. Bu hem sektörün standartlara kavuşmasını hem de iş güvenliğini sağlayacak.”

Araç ve Ekipman Şartları Netleşti

Yönetmelikte moto kuryelere dair şu teknik ve donanımsal koşullar getirildi:

– Araç yaş sınırı: Motosikletler 10, diğer taşıtlar 20 yaşından büyük olamayacak.
– Kiralık araç kullanımı: Finansal veya uzun süreli kiralama ile kullanılan taşıtların faaliyette kullanılmasına izin verildi.
– Koruyucu ekipman zorunluluğu: Kuryelere reflektif yelek ve koruyucu donanım sağlanması işletmelerin sorumluluğuna verildi.
– Yeleklerde ‘KURYE’ ibaresi ve firmanın U-Net numarası zorunlu hale geldi.

Kurye Faaliyet Belgesi Şartı

Artık yalnızca şoför değil, teslimat yapan tüm kuryeler için ‘Kurye Faaliyet Belgesi’ alma zorunluluğu bulunuyor. Bu belgeye ek olarak, mesleki yeterlilik belgesi (SRC) için bir yıllık geçiş süresi tanındı.

Teslimat ve Güvenlik Kuralları

Yeni kurallar yalnızca işletmeleri değil, kuryelerin sahada yaşadığı sorunları da kapsıyor:

– Teslimat yapılamayacak adreslere kurye gönderisi kabul edilemeyecek.
– Taahhütlü süre uygulaması kaldırıldı. Gönderiler ‘makul süre’ içinde teslim edilecek.
– Teslim edilemeyen gönderi aynı sürede iade edilmek zorunda olacak.
– Teslim sırasında içerik kontrolü, temassız teslimat veya üçüncü kişilere teslim seçenekleri sunulabilecek.
– Bozulabilir gıdaların taşınmasında özel tedbirler alınması zorunlu hale geldi.
– Yasaklı ürünlerin taşınması, satılması ve ticareti tamamen yasaklandı.
– Adli sicil kontrolü getirildi: Kuryeler belirli suçlardan hüküm giymemiş olmalı.

Değerlendirme: Yükü Kim Taşıyacak?

Kurye camiası açısından sevindirici olan gelişmeler, özellikle ‘makul süre’ uygulaması ve ekipman zorunluluğu. Ancak belge yükü, ekipman maliyeti ve mevzuat karmaşası halen bireysel esnaf kuryelerin sırtında kalabilir.

Kurye Hakları Derneği’nden yapılan ilk değerlendirmelere göre, “Sektör denetlenmeli ama bu, kuryelere yeni masraflar çıkarmamalı. Belge yükümlülükleri kadar sosyal güvenceler, emeklilik hakları ve iş güvenliği de tartışmaya açılmalı.”

Ankara Kuryeler Esnaf Odası Başkanı Ramazan Akpınar, yönetmelik değişikliğinin kurye mesleği için tarihi bir adım olduğunu belirterek, “Yaklaşık iki yıldır üzerinde çalıştığımız bu düzenleme ile kuryelik mesleği nihayet yasal bir zemine kavuştu. Süreç boyunca Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile birebir temas kurarak taleplerimizi ilettik. Artık mesleğe dair haklar, yükümlülükler ve sorumluluklar net şekilde tanımlanmıştır” dedi.