Kara Cuma’yı Fransa Amazon İşçisi İle Konuştuk

2011’den beri Fransa Amazon’da toplayıcı ve paketleyici olarak çalışan; tekrarlanan işlerden kaynaklı yakalandığı meslek hastalıklarından dolayı Union Syndicale Solidaires kısa adıyla SUD* Sendikasına katılan; Amazon içinde ve dışında meslektaşları için faaliyetlerde bulunan Amazon işçisi ve aktivis Jean François Berot ile Black Friday/Kara Cuma ve Make Amazon Pay eylemleri hakkında konuştuk;

1) Kara Cuma nedir? İşverenler ve çalışanlar için ne anlama geliyor?

Kara Cuma, ABD’de Şükran Günü için icat edilen bir promosyon operasyonudur. Uzatılarak, Noel alışverişinin başlangıcı oldu ve Amerikan şirketleri, daha fazla iş ve daha fazla kâr için onu Avrupa’ya ve başka yerlere de yaygınlaştırdı.
Çalışanlar için bu, çalışma koşullarının kötüleşmesi anlamına geliyor. Örneğin, Amazon’da aşırı stoklama, fazla mesai ve daha az dinlenme süresi dayatılıyor. İş yoğunluğu düşünülünce verilen primler de oldukça gülünç seviyede tutuluyor.


2) Son yıllarda Black Friday küresel protestolara neden oluyor ve Amazon işçileri bu protestolarda oldukça etkin. Make Amazon Pay(Amazona Ödet) protestoları neyi amaçlıyor?

Amazon çalışanlarının amacı, çalışma koşullarının ve ücretlerin işçilerin gereksinimlerini karşılayacak ve hatta bu yılki enflasyona göre daha da tatmin edici hale getirmektir. İşçilere saygı genel olarak düşük ve sağlıklı çalışma koşulları zayıf, Kasım ayında ise her şey sistematik olarak kötüleşiyor. Üretkenlik ve kâr yarışı, nihayetinde işçiler için, gezegen için ama aynı zamanda er ya da geç gezegenin ve müşterilerinin hayatta kalması için kurallara uymak zorunda kalacak olan şirket için de zararlıdır.

3) Bu yıl gerçekleşen Make Amazon Pay protestolarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Fransa, Almanya, Polonya, Türkiye, ABD, Kanada, İspanya, İtalya dahil olmak üzere Hindistan ve Pakistan’a kadar birçok ülkede gösteriler düzenlendi.
Bu gösteriler yer, arka plan ve ilgili sendika güçlerine bağlı olarak farklı şekilde seyrediyor olsa da Make Amazon Pay hareketine bu yıl birçok yeni yapı katıldı. Bu seferberlik Amazon gerçekten Yeşil Cuma (Green Friday)’ya dahil olana dek, bir yıldan ötekine artış gösterebilir.


4) Türkiye’de konuya duyarlı kurumlara ve kişilere nasıl bir mesaj vermek istersiniz?

Müşteriler için mesajımız “o gün kesinlikle ihtiyacınız olmayan bir şeyi satın almaktan başka bir şey yapın” olacaktır. Kurumlar için önerimiz, çok sık gerçekleşmeyen bu dönemin promosyonlarını, depolanan ürünleri ve sadece bu dönem için “düşürülmüş” fiyatları izlemeleri olabilir. Sonuç olarak tüm bunların ekolojik durumu daha da kötüleştireceğini söylemek yanlış olmaz.
Çalışanlar ve işçiler içinse, eğer imkanları varsa, güvenlik koşulları sağlanmadığı takdirde, ticari işlemlere katılmayı reddetmeyi öneriyoruz.

* SUD kısaltması (Dayanışma,Üniter, Demokratik anlamına gelir.)